گشتاور روی سیم پیچ حامل جریان
گشتاور
در درس گذشته آموختیم كه میدان مغناطیسی میتواند نیرویی به سیم حامل جریان اعمال كند. اگر یك حلقه سیم به شكل مناسب در میدان مغناطیسی آویزان شود، نیروی مغناطیسی میتواند گشتاوری را به حلقه وارد كند و باعث چرخش آن شود. این گشتاور عامل به چرخش درآمدن طیف گستردهای از موتورهای الكتریكی ...
تمرین
قطر سیم پیچ صدای بلندگوی d=0.025m است و از 55 دو سیم ساخته شده است. این سیم پیچ در میدان مغناطیسی به شدّت 0.1T قرار گرفته است. جریان عبوری از سیم پیچ هم 2A است.
الف) نیروی مغناطیسی وارد بر سیم پیچ و مخروط را بهدست آورید.
ب) اگر جرم كل سیم پیچ صدا و مخروط 0.02Kg باشد شتاب آنها را بهدست آورید.
راهنمایی:
نیروی وارد بر سیم ...
موتور الكتریكی جریان مستقیم (موتور DC )
موتور الكتریكی در بسیاری از وسایل و دستگاهها مثل پخش CD، ضبط صوت، ماشین، ماشین لباسشویی، كولر … استفاده میشود.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
شكل روبه رو یك موتور DC را نشان میدهد. این موتور از یك سیم پیچ واقع در میدان تشكیل شده كه میتواند حول محور قائمی براحتی ...
آمپرسنج
آمپرسنج وسیلهای است كه بهكمك آن میتوان جریان الكتریكی را اندازه گرفت.
آمپرسنج خیلی شبیه موتور كار میكند. در این وسیله سیم پیچی به دور هسته استوانهای پیچیده میشود و این سیم پیچ در میدان مغناطیسی حاصل از یك آهنربای نعلی شكل قرار داشته و براحتی میتواند بچرخد.
البته فنری ظریف و ...
میدان مغناطیسی حاصل از جریان
در درس گذشته آموختیم كه میدان مغناطیسی میتواند به سیم حامل جریان نیرو اعمال كند. در آنجا فرض كردیم كه میدان مغناطیسی توسط عامل خارجی مثل آهنربا بهوجود آمده است. در این بخش ما پدیدهای متفاوت را مورد بررسی قرار میدهیم.
به نظر شما اگر از سیمی جریانی عبور كند آیا پدیده مغناطیسی ...
اندازه میدان مغناطیسی سیم راست بلند
آزمایش ها نشان گر وجود رابطه ای خاص بین شدت میدان مغناطیسی و اندازه جریان است.
در مدلسازی زیر یك باتری، یك كلید، آمپرسنج و سیم راست بلند به یكدیگر وصل شدهاند. چند قطب نما در اطراف سیم قرار دارد.
با تقه زدن بر روی مقادیر مختلف ولتاژ (١، ٥/0 ، 0 ، ٥/0-، ١-) جریانی در سیم برقرار كنید. آیا عقربه ...
نیروی بین دو سیم موازی راست بلند
باآشنایی با نیروی مغناطیسی وارد بر جریان، می توانیم، نیروی بین دو سیم حامل جریان را مورد مطالعه قرار دهیم.
در فیلم های زیر نیروی بین دو سیم حامل جریان به نمایش در آمده است.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
قبل از هر چیز این ...
سیم راست بلند
فیلم های آزمایش هایی را نشان میدهد كه اساس كشف اورستد است.
به نظر شما وقتی جریان برقرار میشود عقربهها در چه جهت حول سیم قرار میگیرند؟
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
به جهت قرار گرفتن عقربه قطب نماها در اطراف سیم توجّه ...
تمرین
در گذشته داشتیم
شكل زیر یك سیم راست بلند (حامل جریان I1 ) و یك سیم حلقه مستطیلی (حامل جریان I2 ) را نشان میدهد. سیم راست و سیم حلقه در یك صفحه قرار دارند و همچنین ضلع بلند سیم حلقه به موازات سیم راست بلند است. آیا سیم حلقه جذب سیم بلند میشود یا از آن رانده میگردد؟
راهنمایی و حل:
جریان در سیم راست بلند بر هر ...
تمرین
سیم حلقه مستطیلی در راستای قائم آویزان شده است. میدان مغناطیسی B در راستای افقی و عمود بر سیم وجود دارد. در شكل زیر جهت میدان به سمت خارج صفحهاست.
این میدان توسط آهنربای بزرگی بهوجود آمده و تقریباً در محدوده سیم افقی ab یكنواخت است. طول سیم ab حدود ١ متر است. بخش بالایی سیم حلقه در میدان قرار ندارد. این حلقه به ...
سیم حلقه
اگر سیم حامل جریان به شكل حلقه درآید آن گاه میدان مغناطیسی حول سیم حلقه چگونه خواهد بود؟
برای بررسی این سوال به فیلم زیر توجّه كنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
تصاویر زیر میدان حاصل از سیم حلقه دایروی را نشان میدهد.
در مركز سیم حلقه به شعاع R ، میدان مغناطیسی ...
مدل سازی
در گذشته داشتیم
در مدلسازی زیر شرایطی فراهم شده است كه میدان حاصل از چند سیم راست و سیم حلقه مورد بررسی قرار گیرد.
جهت جریان در سیم راست بلند عمود بر صفحه است و اگر بخواهید جهت جریان به سمت داخل صفحه باشد بر روی (Current In) و اگر بخواهید جهت جریان به سمت خارج صفحه باشد بر روی (Current out) تقه بزنید.
در ضمن شما ...
تمرین
درگذشته داشتیم
شكل زیر یك سیم بلند مستقیم را نشان میدهد كه حامل جریانی به شدّت I=3A است. یك ذرّه باردار q0=6.5*10-6 cبه موازات سیم و به فاصله r=0.05m در حركت است. سرعت ذرّه v=280m/s میباشد.
اندازه و جهت نیروی وارده به بار متحرّك (از طرف سیم حامل جریان) را تعیین كنید.
راهنمایی:
جریان الكتریكی میدان مغناطیسی را در ...
خطوط میدان مغناطیسی حلقه جریان
با مقایسه خطوط میدانِ مغناطیسیِ حلقهِ حامل جریان با خطوط میدان در حوالی آهنربای میلهای كوتاه در مییابیم كه بسیار شبیه هم هستند.
این ها نه تنها از لحاظ خطوط مشابه هم هستند بلكه حلقه جریان همانند یك آهنربای میلهای كوچك عمل میكند ...
سیملوله
به یك كلاف بلند سیمی كه به شكل مارپیچ ساخته شده باشد سیملوله میگویند.
به نظر شما اگر جریانی از سیملوله بگذرد شكل خطوط میدان در اطراف آن چگونه خواهد بود؟
به فیلم زیر توجه كنید.
برای مشاهده فیلم اینجا را کلیک کنید.
در مدلسازی زیر سیملولهای را میبینید كه با تقه زدن بر روی كلید، جریانی در آن برقرار ...